نشریه ی علمی - ترویجی حاوی

به همت دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی مشهد

نشریه ی علمی - ترویجی حاوی

به همت دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی مشهد

نشریه ی علمی - ترویجی حاوی

ما تعدادی دانشجوی جوان علوم پزشکی هستیم که در تلاشیم تا مباحث علمی را به زبان ساده و روان ترجمه کنیم.

۴ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «طب اسلامی» ثبت شده است

در آخرین قسمت از مجموعه ی " طب اسلامی از دیدگاهی دیگر" به آخرین نگرش موجود پیرامون طب اسلامی خواهیم پرداخت.
امروزه شاهد گسترش روز افزون مباحثات گوناگون پیرامون مسائل مختلف پزشکی از دیدگاه علوم انسانی هستیم که موجب ترویج هرچه بیشتر "علوم انسانی سلامت" به عنوان یک مقوله ی دارای اهمیت شده است.
🔹 در مطالب قبلی گروه علوم انسانی سلامت نشریه ی حاوی پیرامون مسائل و مصداق های مختلفی که این گرایش علمی به آن ها می پردازد صحبت هایی صورت گرفت که از جمله ی آن ها می توان به بررسی درستی یا نادرستی آتانازی، سقط جنین و ... اشاره کرد.
🔸 همان طور که همه ی ما می دانیم علوم پزشکی بر خلاف علوم ریاضی و فنی، ارتباط به مراتب بیشتری با انسان ها و زندگی و سلامت آن ها دارند که در نتیجه ی آن شاهد افزایش چشم گیر اهمیت مطالعات انسان شناختی پیرامون این علوم علاوه بر مسائل عمومی فلسفه علم می شود.
از سوی دیگر جدای از بحث مرتبط با آموزش پزشکی و پزشکی به مثابه ی یک علم، از نقطه نظر پزشکی به عنوان یک حرفه نیز می توان به آن نگریست. دیدگاهی که موجب می شود تا منازعات پیرامون مسائل مختلفی از جمله رابطه ی پزشک با بیمار، انتخاب های پزشکی و ... اهمیت یابد.
در این میان ما شاهد به وجود آمدن جریان های گوناگون مطالعاتی و پژوهشی پیرامون این امر خطیر در جای جای جهان و شکل گیری اندیشکده ها ی مختلفی از جمله آمریکا، انگلستان و فرانسه می باشیم. شاید بتوان یکی از مهمترین اندیشمندان این عرصه را میشل فوکو، فیلسوف فرانسوی دانست که با بحث پیرامون این گونه مسائل در کلاس های درس خود در کولژدوفرانس برای اولین بار علوم انسانی سلامت را به شکل جدی مطرح کرد.
❓ اما شاید این سوال برای شما پیش آمده باشد که مسائل فوق چه ارتباطی با طب اسلامی دارد.
دسته ی سوم از اندیشمندان مرتبط با طب اسلامی قائل به این امر هستند که طب اسلامی حقیقی آن نیست که به دنبال یک مکتب طبی کاملا جدید از نظر روش های درمانی باشیم.
🔸 در حقیقت طب اسلامی نیز مانند بسیاری دیگر از علوم اسلامی در ساحت اندیشه و هدف با نوع غیر اسلامی خود متفاوت است و این گونه برخورد با مقوله ی طب را به نوعی اخباری گری مدرن می دانند.
▪️ دکتر محمد نوروزی، مسئول المپیاد فلسفه ی پزشکی دانشگاه تهران، در یادداشتی در روزنامه ی فرهیختگان به طور کامل به این موضوع می پردازد که در صورت تمایل می توانید به مطالعه ی آن بپردازید.
▪️ آیت الله ابوالقاسم علی دوست، مولف مجموعه کتب فقه و حقوق نیز در مصاحبه با پیام فضلی نژاد در برنامه ی شوکران به این امر اشاره می کند و معتقد است طب اسلامی به آن گونه که امروزه بیان می شود وجود خارجی ندارد و باید این علم در ساحت اندیشه، اسلامی شود.
🔴 امید است روز به روز شاهد حضور بیشتر اندیشمندان مسلمان در عرصه های گوناگون مطالعات علوم انسانی سلامت در سطح جهان باشیم.


#علوم_انسانی

✍🏻به قلم : مهدی یغمائی
📚منابع: ( 12

ما را در پیامرسان تلگرام دنبال کنید 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۱ مهر ۹۹ ، ۰۰:۵۴
نشریه حاوی

 

🔺 (قسمت سوم)
در ادامه‌ی مجموعه مطالب طب اسلامی از نگاه دیگر به نگرش دوم موجود در مورد طب اسلامی خواهیم پرداخت.
افراد حامی این دیدگاه معتقد به وجود مکتب طبی کاملا مستقل در نصوص دینی بوده و بر این عقیده‌اند که با استفاده از آیات و روایات می‌توان یک مجموعه‌ی طبی کامل را پدید آورد.
این دیدگاه بارها توسط افراد گوناگون مورد نقدهای گوناگون قرار گرفته است که در ذیل به برخی از آن‌ها اشاراتی خواهیم داشت:

 منابع روایات: افراد آشنا به مسائل دینی و روایی به خوبی می‌دانند که بسیاری از احادیث موجود فاقد سندیت بوده و گاهی توسط جاعلان طمّاع به منظور دست یابی به منافع مختلفی ساخته شده‌اند که احادیث طبی نیز از این امر مستثنا نیستند.
در این باره حجت الاسلام سید محمد کاظم طباطبایی، رئیس پژوهشکده علوم و معارف حدیث موسسه دارالحدیث قم، می‌گوید: وقتی به روایات طبی مراجعه می‌کنیم، می‌بینیم اکثر این روایات، نه در کتاب معتبری آمده است، نه سند درستی دارد، نه قرینه پیرامونی جالبی دارد و اتفاقاً از لحاظ محتوا هم مشکل پیدا می‌کند.

برداشت صحیح منظور امام معصوم: اگر از مورد اول چشم پوشی کنیم این سوال در برابر ما قرار می‌گیرد که چگونه می‌توان اطمینان داشت که برداشت ما از روایات کاملا صحیح بوده و منظور امام معصوم از کلام گفته شده دقیقا همین مورد است.

 نبود روایات تشخیصی: یک نظام طبی جامع کامل دارای سه حیطه‌ی اصلی پیشگیری، تشخیص و درمان می‌باشد.
روایات موجود اغلب به بحث‌های بهداشتی می‌پردازند که می‌توان از آن‌ها به عنوان عوامل پیشگیری از بیماری نام برد و گاهی برخی مسائل پیرامون درمان را نیز شامل می‌شوند اما در آن‌ها اثری از چگونگی تشخیص بیماری دیده نمی‌شود که خود این امر موجب تضعیف طب اسلامی به عنوان یک مکتب طبی مستقل خواهد بود.

 تعمیم حدیث: این نکته نیز حائز اهمیت می‌باشد که تعمیم احادیث طبی به کل جامعه کار دشواری می‌باشد. چرا که بسیاری از این احادیث در پاسخ به سوال افراد وارد شده‌اند.
.
.
.
▪️ از سوی دیگر مقاومت برخی از حامیان این تفکر در برابر آزمودن گفته‌هایشان و همچنین انجام برخی اعمال از جمله کتاب سوزی از مواردی است که باید به صورت جدی مورد نقد قرار گیرد، چرا که این موارد نه تنها باعث خدشه به اعتباری طب اسلامی است بلکه اهانت به ساحت دین اسلام به عنوان حامی علم و علم آموزی و وهن اسلام است.

 البته شاید این نکته مورد سوال باشد که اگر ایجاد نظام طبی مستقل مد نظر ائمه معصومین (ع) نبوده است پس احادیث موجود به چه منظور بیان شده اند؟
در پاسخ به این سوال آیت الله حائری شیرازی، روایات طبی را به عنوان وسیله‌ای برای اثبات حقانیت ائمه می‌دانند و استناد به وجود این احادیث برای اثبات وجود نظام طبی مستقل را نفی می‌کنند.

 در پایان می‌توان گفت در کلام ائمه‌ی معصومی(ع) گاهی توصیه‌های طبی و بهداشتی گوناگونی یافت می‌شود که می‌توان با بررسی و آزمودن آن‌ها از کلام آن عزیزان بهره برد کما اینکه نظام و مکتب طبی مستقلی به عنوان طب اسلامی وجود نداشته باشد.

ادامه دارد ...

#علوم_انسانی
✍🏻به قلم: مهدی یغمائی

ما را در پیامرسان تلگرام دنبال کنید 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۱ مهر ۹۹ ، ۰۰:۲۷
نشریه حاوی

در بخش پیشین به دیدگاه‌های مختلف موجود پیرامون طب اسلامی اشاره کردیم و در این مطلب قصد موشکافی بیشتر دیدگاه اول بپردازیم.
همان گونه که گفته شد برخی صاحب نظران طب اسلامی را طب توسعه یافته در بستر تاریخ و جغرافیای اسلامی می‌دانند و در نتیجه‌ی آن بخش قابل توجهی از طب سنتی ایرانی را به این نام می‌خوانند.
برای مثال دکتر سید احمد امامی در مصاحبه ای از این تفکر حمایت کرده و حتی با تحلیلی مشابه استدلال موجود برای "فیلسوف اسلامی" نامیدن زکریا رازی با وجود انکار نبوت، وی را در زمره‌ی اطبای اسلامی به شمار می‌آورد.
همچنین افرادی چون ابن‌میمون که طبیبی یهودی بوده و در آندلس می‌زیسته نیز به دلیل فعالیت در دوره‌ی جنبش علمی بزرگ اسلامی در این دیدگاه به عنوان طبیب اسلامی نامیده می‌شود.
همچنین محمود خدادوست مدیرکل دفتر طب سنتی وزارت بهداشت ضمن تعریف طب اسلامی در مصاحبه با ایکنا می‌گوید: یک تعریف طب سنتی این است که بگوییم همان طب اسلامی است زیرا اوج شکوفایی طب سنتی ایرانی در دوران اسلامی بود و این امر به دوره تمدن اسلامی برگشته و همان طب اسلامی است.
در این طب که بخش قابل توجهی از محتوای آموزشی و پژوهشی مربوط به طب سنتی را پوشش می‌دهد از کتب قانون در طب ابن سینا، الحاوی زکریا رازی، طب ملکی علی ابن عباس اهوازی و ... به عنوان منابع دست اول استفاده می‌شود.
البته اشاره به این نکته نیز لازم و ضروری است که در اینجا نیز نمی‌توان طب اسلامی را مساوی با طب سنتی دانست چرا که دامنه ی طب سنتی به مراتب وسیع‌تر بوده و شامل طب موجود در چین و یونان از جمله طب سوزنی و ... نیز می‌باشد.
در این مکتب طبی، شاهد نگاهی کل گرایانه هستیم که علاوه بر امر درمان اهمیت ویژه‌ای به مقوله‌ی پیشگری می‌دهد و شاید بتوان مهم‌ترین تفاوت رویکرد بین طب سنتی و طب نوین را در همین امر دانست که برخلاف طب نوین که به شکل درمان علائم عمل می‌کند در طب سنتی اهمیت ویژه‌ای به درمان عامل بیماری داده می‌شود.
ذکر این نکته نیز لازم و ضروری است که نه طب سنتی نافی طب نوین است و نه طب نوین چنین تفکری مبنی بر نفی طب سنتی دارد و در واقع این دو خود را مکمل یکدیگر می‌دانند.
در واقع احیای طب سنتی (چه اسلامی – ایرانی و چه غیر از آن) می‌تواند در عین کاهش هزینه‌های درمان و مراقبت سلامت تا حد قابل توجهی سطح کمی و کیفی مراقبت‌های بهداشتی را افزایش دهد.
در قسمت بعد به دیدگاه جنجالی طب اسلامی به مثابه‌ی یک مکتب طبی کاملا مجزا یا به تعبیر دیگر طب الائمه خواهیم پرداخت.
با ما همراه باشید.

ادامه دارد ...

#علوم_انسانی

ما را در پیامرسان تلگرام دنبال کنید

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۰ مهر ۹۹ ، ۰۱:۰۴
نشریه حاوی

💉 طب اسلامی از دیدگاهی دیگر

🔺 (قسمت اول)
🔸مدتی است همه‌ی ما با مقوله ای تحت عنوان طب اسلامی و یا طب روایی روبرو شده‌ایم که چه بسا حواشی فراوانی از تجویز روغن بنفشه تا سوزاندن کتاب طب داخلی هاریسون را با خود به همراه داشته است.
در این سلسله مطالب قصد داریم تا به چیستی طب سنتی و طب اسلامی پرداخته و با بیان تفاوت‌های این دو و چالش‌های موجود تا حدودی به شفافیت اندیشه‌های شما عزیزان بیفزاییم.

❔ شاید بتوان گفت اولین سوالی که در این مجال مطرح می‌شود آن است که طب اسلامی چیست؟
🔹 عده ای طب اسلامی را طبی می‌دانند که در تاریخ و جغرافیای اسلامی رشد یافته و بالنده گشته است گرچه پایه و اساس آن از پیش از اسلام بوده باشد.
برای نمونه دکتر محمود خدا دوست مدیر کل دفتر طب سنتی وزارت بهداشت در مصاحبه با ایکنا طب اسلامی را این گونه تعریف می کند:
«یک تعریف طب سنتی این است که بگوییم همان طب اسلامی است زیرا اوج شکوفایی طب سنتی ایرانی در دوران اسلامی بود و این امر به دوره تمدن اسلامی برگشته و همان طب اسلامی است.»
همچنین دکتر سید احمد امامی مدیر گروه داروسازی سنتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد طب اسلامی را طب پرورش یافته در جغرافیای اسلامی دانسته و از ابن‌میمون یهودی نیز به عنوان یک طبیب اسلامی نام می‌برد.
عده ای دیگر طب اسلامی را طبی برآمده از آیات و احادیث می‌دانند و به این امر اعتقاد دارند که با استفاده از احادیث موجود پیرامون مسائل طبی و بهداشتی می‌توان یک نظام طبی کاملا جدید را بنا نهاد.
البته چندی است دیدگاهی جدید پیرامون طب اسلامی ایجاد شده است که در آن بیش از پرداختن به مسائل تکنیکی امر درمان به مسائل اندیشه‌ای و بنیادی پزشکی از جمله اخلاق در پژوهش‌های پزشکی، رابطه‌ی پزشک و بیمار، حق حیات و ... با دیدگاه اسلامی پرداخته می‌شود.
در هفته‌های آتی به تفکیک به هر یک از دیدگاه‌های فوق خواهیم پرداخت و به نقد آن‌ها خواهیم نشست.

با ما همراه باشید؛ ادامه دارد...

#علوم_انسانی 

✍🏻به قلم: مهدی یغمائی

#Medical_humanity
ما را در پیامرسان تلگرام دنبال کنید 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۵ شهریور ۹۹ ، ۲۰:۲۷
نشریه حاوی