طب اسلامی از دیدگاهی دیگر (قسمت سوم )

 

🔺 (قسمت سوم)
در ادامه‌ی مجموعه مطالب طب اسلامی از نگاه دیگر به نگرش دوم موجود در مورد طب اسلامی خواهیم پرداخت.
افراد حامی این دیدگاه معتقد به وجود مکتب طبی کاملا مستقل در نصوص دینی بوده و بر این عقیده‌اند که با استفاده از آیات و روایات می‌توان یک مجموعه‌ی طبی کامل را پدید آورد.
این دیدگاه بارها توسط افراد گوناگون مورد نقدهای گوناگون قرار گرفته است که در ذیل به برخی از آن‌ها اشاراتی خواهیم داشت:

 منابع روایات: افراد آشنا به مسائل دینی و روایی به خوبی می‌دانند که بسیاری از احادیث موجود فاقد سندیت بوده و گاهی توسط جاعلان طمّاع به منظور دست یابی به منافع مختلفی ساخته شده‌اند که احادیث طبی نیز از این امر مستثنا نیستند.
در این باره حجت الاسلام سید محمد کاظم طباطبایی، رئیس پژوهشکده علوم و معارف حدیث موسسه دارالحدیث قم، می‌گوید: وقتی به روایات طبی مراجعه می‌کنیم، می‌بینیم اکثر این روایات، نه در کتاب معتبری آمده است، نه سند درستی دارد، نه قرینه پیرامونی جالبی دارد و اتفاقاً از لحاظ محتوا هم مشکل پیدا می‌کند.

برداشت صحیح منظور امام معصوم: اگر از مورد اول چشم پوشی کنیم این سوال در برابر ما قرار می‌گیرد که چگونه می‌توان اطمینان داشت که برداشت ما از روایات کاملا صحیح بوده و منظور امام معصوم از کلام گفته شده دقیقا همین مورد است.

 نبود روایات تشخیصی: یک نظام طبی جامع کامل دارای سه حیطه‌ی اصلی پیشگیری، تشخیص و درمان می‌باشد.
روایات موجود اغلب به بحث‌های بهداشتی می‌پردازند که می‌توان از آن‌ها به عنوان عوامل پیشگیری از بیماری نام برد و گاهی برخی مسائل پیرامون درمان را نیز شامل می‌شوند اما در آن‌ها اثری از چگونگی تشخیص بیماری دیده نمی‌شود که خود این امر موجب تضعیف طب اسلامی به عنوان یک مکتب طبی مستقل خواهد بود.

 تعمیم حدیث: این نکته نیز حائز اهمیت می‌باشد که تعمیم احادیث طبی به کل جامعه کار دشواری می‌باشد. چرا که بسیاری از این احادیث در پاسخ به سوال افراد وارد شده‌اند.
.
.
.
▪️ از سوی دیگر مقاومت برخی از حامیان این تفکر در برابر آزمودن گفته‌هایشان و همچنین انجام برخی اعمال از جمله کتاب سوزی از مواردی است که باید به صورت جدی مورد نقد قرار گیرد، چرا که این موارد نه تنها باعث خدشه به اعتباری طب اسلامی است بلکه اهانت به ساحت دین اسلام به عنوان حامی علم و علم آموزی و وهن اسلام است.

 البته شاید این نکته مورد سوال باشد که اگر ایجاد نظام طبی مستقل مد نظر ائمه معصومین (ع) نبوده است پس احادیث موجود به چه منظور بیان شده اند؟
در پاسخ به این سوال آیت الله حائری شیرازی، روایات طبی را به عنوان وسیله‌ای برای اثبات حقانیت ائمه می‌دانند و استناد به وجود این احادیث برای اثبات وجود نظام طبی مستقل را نفی می‌کنند.

 در پایان می‌توان گفت در کلام ائمه‌ی معصومی(ع) گاهی توصیه‌های طبی و بهداشتی گوناگونی یافت می‌شود که می‌توان با بررسی و آزمودن آن‌ها از کلام آن عزیزان بهره برد کما اینکه نظام و مکتب طبی مستقلی به عنوان طب اسلامی وجود نداشته باشد.

ادامه دارد ...

#علوم_انسانی
✍🏻به قلم: مهدی یغمائی

ما را در پیامرسان تلگرام دنبال کنید