بخش دوم : هیجانات مثبت (اصل اول مدل پِرما)
❇️ همانطور که در بخش اول گفته شد؛ مدل پرما در واقع اولین و اصلیترین مدل روانشناسی مثبت گراست، که توسط خود پروفسور سلیگمن پیشنهاد شد. در این بخش به اولین مورد این نظریه یعنی هیجانات مثبت میپردازیم.
(برای مشاهده بخش قبل، هشتگ روانشناسی مثبت که در پایان نوشته قرار داده شده را انتخاب کنید)
❇️ هیجانات مثبت (Positive emotions) در واقع سطحیترین لایهی شادکامی هستند. در تعریف سلیگمن"هیجان مثبت" نه به معنی یک حس درونی بلکه به عنوان یک توانایی تعریف میشود. توانایی ایجاد هیجان مثبت، توانایی خوشبین بودن!
❇️ ممکن است در زندگی شما یک رویداد مثبت رخ دهد (برای مثال ازدواج کنید یا صاحب فرزند شوید یا یک ترفیع شغلی، تحصیلی بگیرید) که قاعدتا موجب خوشحالیتان بشود. خب، این یک امر ذاتی است و نیاز به مهارتی ندارد؛ در واقع توانایی شاد بودن زمانی حائز اهمیت است که قادر باشید از دل یک اتفاق منفی، نکات مثبتی را، تا حد امکان، استخراج کنید. برای واضحتر شدن موضوع مثالی عینی از شرایط حاضر در ادامه آورده خواهد شد.
❇️ کرونا، تهدید یا فرصت؟
بدون شک یکی از بزرگترین چالشهای کنونی که تقریبا تمام زوایای زندگی مردم جهان را تحت تاثیر قرار داده، بیماری کروناست (covid_19)
اما در رابطه با بحثی که در بالا آورده شد، قصد من از این مثال، بیان یکسری از موارد مثبتی است که توسط کرونا خصوصا در کشور ما ممکن شد.
۱. بالارفتن سطح سواد بهداشتی و سلامت جامعه
۲. کاهش موثر و قابل ملاحظه سایر بیماریهای مسری از جمله بیماری وبا، طی فصل گرم سال (به سبب رعایت بهداشت از جمله شستشوی دستها)
۳.رونق گرفتن کسب و کارهای اینترنتی و اقبال عمومی نسبت به این امر
۴. استقبال نظام آموزشی کشور چه در مقطع مدارس و چه در آموزش عالی، از آموزش مجازی و شروع فعالیتهای جدی جهت توانمندسازی آموزش مجازی که از جمله امتیازات کشورهای پیشرفته محسوب میشود.
۵. بالاتر رفتن روحیه همدلی و همکاری در جامعه ( هر چند در ابتدای امر و برای مدتی کوتاه، متاسفانه!)
❌ توجه : ذکر این موارد، ناشی از عدم اطلاع درباره جنبههای منفی و چالشهای بیشمار ایجاد شده توسط کرونا، نبوده و نیست.
بلکه به اعتقاد نویسنده، کرونا با تمام ویژگیهایش، به هرحال رخ داده و انکار یا شکایت دائمی از وضع موجود، مشکلی را حل نخواهد کرد. در این شرایط سعی ما حفظ امید با تمرکز بر ویژگیهای مثبت است تا بتوان بر جنبههای منفی غلبه کرد. در واقع این یک انتخاب است که به مساله از زاویهای نگاه کرد که اکثر افراد به آن بیتوجهاند.❌
❇️ یکی از تکنیکهای پیشنهایی برای تقویت این توانایی، تکنیک ۲۰ ۸۰ است.
این تکنیک که به اصل پارتو معروف است، ابتدا فقط در مسائل تجاری و اداری مطرح بود؛ اما با گذشت زمان، کاربرد آن در دیگر زمینهها نیز مشهود شده است. بعنوان مثال این اصل بیان میکند که ۸۰ درصد درآمد یک فروشگاه از ۲۰ درصد مشتریانش تامین میشود، شما در زندگی خود ۸۰ درصد از زمانتان را صرف ۲۰ درصد از مسائل و مشکلات میکنید (ازجمله شغلتان) و یا ۸۰ درصد قدرت یک جامعه، تنها در دست ۲۰ درصد از افراد شاخص جامعه میباشد و ...
❇️ بر همین اساس روانشناسی مثبتگرا پیشنهاد میکند که ۲۰ درصد از زمان روزانه خود را به کتاب خواندن و مطالعه (البته به استثنای اخبار و روزنامهها)، مراقبه، شکر گزاری، گوش دادن موسیقی، تمرکز در مورد موفقیتهایی که در گذشته داشتهاید و حتی فکر کردن در مورد عزیزانتان اختصاص دهید؛ در اینصورت ۸۰ درصد مابقی زمان شما دارای کیفیتی چند برابر قبل خواهد بود که میتوانید از آن برای انجام کارهای روزمره خود استفاده کنید.
❇️ در انتها ذکر این نکته خالی از لطف نیست که در روانشناسی بین دو کلمه enjoyment و pleasure تفاوت زیادی وجود دارد. در واقع pleasure بیان کننده ارضا شدن نیاز های اولیه فیزیکی و جسمی فرد می باشد، همانند تشنگی، گرسنگی، خواب و تفریحات متداول؛
اما enjoyment برخاسته از یک حالت رضایتمندی روحی و عقلانی است. در واقع فرد عمیقا احساس خوشحالی میکند، طوری که ممکن هست برای مدتی نیازهای اولیه خود را نیز فراموش کند.
مثال واضح در این مورد یک سفر تفریحی، کوهنوردی یا یک جلسه شنا با دوستان صمیمی است. معمولا در این مواقع شما برای مدتی هر چندکوتاه، تمام مشکلات، دغدغهها و چالشهای ذهنی را کنار میگذارید و عمیقا احساس خوشحالی و رضایت میکنید.
ادامه دارد ....
مدت زمان لازم برای مطالعه: ۴ دقیقه
#بهداشت_و_سلامتروان
#روانشناسی_مثبت
✍🏻به قلم : محسن کرباسی
📚منابع : تالیفی، ۱ ، ۲ ، ۳