فرآوردههای گیاهی و متابولیتهای ثانویه موثر در کنترل دیابت نوع۲
🟢 دیابت نوع۲ یا دیابت شیرین غیروابسته به انسولین، یک اثر شایع قند خون کنترل نشده است و با آسیبهای طولانی مدت، اختلال در عملکرد و نارسایی اندامهای مختلف همراه میباشد. درجمعیت بزرگسالان، شیوع جهانی دیابت از سال ۱۹۸۰ میلادی تقریبا دو برابر افزایش داشته که نشان میدهد درصورت نبود برنامههای موثر پیشگیری و کنترل، روند رو به رشد این بیماری عواقب متعددی بر سلامتی و طول عمر جمعیت جهان و همچنین بر اقتصاد جهانی خواهد داشت.
🟢 برای اصلاح کمبودهای تغذیه ای یا برای حفظ مصرف کافی برخی از مواد مغذی میتوان از مکملهای طبیعی استفاده کرد. مکملهای طبیعی گاهی اوقات به دلیل اینکه هزینه کمتری دارند یا در مقایسه با داروهای تجویزشده دسترسی آسانتری دارند به عنوان عاملی برای پیشگیری یا درمان دیابت مورد استفاده قرار میگیرند. تحقیقات نشان داده است که برخی ویتامینها، موادمعدنی، گیاهان دارویی و متابولیتهای ثانویه دارای اثرات مفیدی در اعمال افت قند خون در داخل بدن میباشند اما مطالعه بر روی اثرات این مواد و مکانیسم اثرشان همچنان ادامه دارد.
🟢 بسیاری از داروهایی که امروزه معمولا مورد استفاده قرار میگیرند از نظر ساختاری از ترکیبات طبیعی گیاهان دارویی سنتی به دست میآیند. گیاهان دارویی که بیشتر برای کمک به کنترل گلوکز خون استفاده میشوند عبارتند از؛ شنبلیله، ترخون، نوپال(انجیر هندی)، دارچین، رازیانه و سیر که از طریق مکانیسمهای مختلفی اثرات خود را اعمال میکنند. اکثر فرآوردههای گیاهی و متابولیتهای ثانویه که در کنترل و درمان دیابت استفاده میشوند از طریق مکانیسمهایی شامل تنظیم مسیرهای سیگنالینگ انسولین، تغییر گیرنده GLUT-4 و فعال سازی PPARγ عمل میکنند. بیشتر این مواد با اثر بر گیرندهها و یا اعمال اثرات شبه انسولینی میتوانند در کنترل دیابت نوع۲ موثر واقع شوند و در راستای حفظ هومئوستازی بدن نقش مهمی را ایفا کنند.
🟢 برخی فلاونوئیدها با مهار α-آمیلاز روده و α-گلوکوزیداز از جذب گلوکز جلوگیری میکنند. مطالعات برای تایید اثربخشی و ایمنی عصاره این گیاهان دارویی ادامه دارد و استفاده فراگیر از عصاره این گیاهان در صنعت داروسازی جهت درمان و یا پیشگیری از دیابت نیازمند مطالعات بالینی گستردهای میباشد. (