ه بسا یک علم طبیعی تجربی چون بهداشت با اخلاق که در چند قرن اخیر حتی علم به حساب نیامده، چه رسد به آن که تجربی باشد، در فضای علم دینی به صورتی کاملاً روشن با یکدیگر ارتباط و حتی سنخیت پیدا کنند.
🔵رمز این هر دو ویژگی علوم اسلامی ـ وسعت قلمرو آسانی وحدت علوم ـ در یک امتیاز است که با حضور دین در عرصه علم به دست میآید و آن این که اسلام مؤمنان را از نگاه محدود و ناقص به عالم نهی میکند.
🟣اگر جامعهای را بتوان فرض کرد که افراد آن دغدغه رعایت دستورات اسلامی را دارند و سعی دارند زندگی خود را بر آن اساس تنظیم کنند، طبعاً جمع عالمان در آن جامعه نیز در تمام شؤون زندگی و از جمله فعالیت علمی خود به دنبال رعایت فرمان الهی و تقرب جستن به او هستند، یعنی مبنای تصمیمگیری برای او چه در حوزه علم و چه در غیر آن فقط و فقط کمالجویی از طریق تقرب جستن به پروردگار است. حاصل چنین فعالیتی، علم ویژهای است که با علوم دیگری که چنین غایتی ندارند، متفاوت است؛ دست کم همان قدر متفاوت که کیمیاگری دیروز با شیمی امروز.
❓برای آن که علم دینی به وجود آید، چه باید بکنیم؟
🔴 با حفظ اعتقاد به باورهای دینی و تحکیم آنها در جریان پیشرفت علم، میتوان بر سرعت پیشرفتهای علمی هم افزود، در این صورت، علم دینی را تأیید کردهایم و ضرورتش را اثبات نمودهایم.
🔵میتوان گفت از آنجا که علم محتاج آموزش است و از آنجا که هم علم و هم آموزش علم (به عنوان پدیدههای فرضاً مستقل از یکدیگر) به شدت تحت تأثیر مستقیم و غیرمستقیم پیشفرضها و نگرشهای قبلی هستند، برای آن که راه تولید علمی با خصوصیات ویژه و وابسته به پیشفرضها و جهان بینی ویژه در جامعهای گشوده شود، چارهای نیست جز این که کل فرآیند آموزش ـ از تدوین کتب درسی تا انتخاب شیوههای تدریس و مواد کمک آموزشی و طراحی فضای آموزشی و طراحی کل نهاد آموزش و پرورش ـ در آن جامعه درست بر طبق همین اصول و پیشفرضها و جهانبینی برنامهریزی و سازماندهی شود
❗️لازمه تولید علم دینی آن نیست که تمام ابزار و وسایل و نهادهای علمی و تحقیقاتی رایج امروز را به یک سو نهیم و بکوشیم بر ویرانه علم غیر دینی، بنای رفیع علم دینی را بنیاد گذاریم علم دینی یک بسته آماده عرضه نیست تا به محض بیرون راندن علم غیردینی، به ناگهان از پس پرده به درآید. تلاش ما جهت دستیابی به علمی هرچه دینیتر، در راستای تلاش همه جانبهمان برای پیریزی یک جامعه دینی و نهایتاً انسانهایی دیندارتر معنا مییابد و بنابراین تلاشی است قدم به قدم و پر فراز و نشیب
#علوم_انسانی
✍🏻به قلم:اطلس غلامی
ما را در پیامرسان تلگرام دنبال کنید